تأثیر دکترین کارکرد عمومی بر قراردادهای اداری

نجارزاده هنجنی, مجید

doi:10.22133/clj.2020.110619

تأثیر دکترین کارکرد عمومی بر قراردادهای اداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مجید نجارزاده هنجنی

دکتری تخصصی حقوق عمومی از پردیس فارابی دانشگاه تهران

10.22133/clj.2020.110619

چکیده

دکترین کارکرد عمومی تحولی بنیادین در مفهوم کلاسیک خدمات عمومی ایجاد کرده است، چراکه انحصار ملاک شخصی و سازمانی را در تشخیص خدمت عمومی نفی کرده و با توسل به برخی ملاک‌های دیگر برخی فعالیت‌های بخش خصوصی را نیز، در کنار خدمات بخش عمومی، خدمت عمومی می‌داند. دکترین کارکرد عمومی، با ارائۀ مفهومی نوین از خدمت عمومی، ملاک تشخیص قرارداد اداری را نیز متحول می‌کند. بر این اساس هر قراردادی که موضوع آن خدمتی عمومی باشد، فارغ از شخصیت طرفین قرارداد، قراردادی اداری تلقی می‌شود. به این ترتیب در چنین قراردادهایی نیز، با پشتوانۀ قانونی، امکان پیش‌بینی امتیازات ترجیحی وجود دارد؛ یعنی قراردادی که طرفین آن خصوصی است، بر مبنای وجود موضوع خدمات عمومی و مؤلفه‌های منفعت عمومی، قراردادی اداری تلقی می‌شود و متولی خدمت عمومی می‌تواند دارای امتیازات ترجیحی باشد. با این تحول مفهومی و محتوایی، صلاحیت دادگاه‌های اداری در رسیدگی قضایی به دعاوی ناشی از قراردادهای اداری نیز افزایش خواهد یافت و این مراجع می‌توانند به دعاوی قراردادی دو طرف خصوصی، به شرط موضوعیت خدمتی عمومی در آن قرارداد، رسیدگی کنند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27833836.1399.1.1.5.5

عنوان مقاله [English]

The Impact of the Public Function Doctrine on Administrative Contracts

نویسنده [English]

Majid Najarzadeh Hanjani

PhD in Public Law from Farabi Campus, University of Tehran

چکیده [English]

The doctrine of public function has fundamentally changed the classic concept of public services. Because this doctrine has denied the monopoly of personal and organizational criteria in recognizing public service and by resorting to some other criteria, some private sector activities are also considered public services in addition to the services provided by the public sector. The public function doctrine, by presenting a new concept of public service, also changes the criteria for recognizing administrative contract. Accordingly, any contract subject to public service, regardless of the personality of the contract parties, is considered an administrative contract. Thus, in such contracts, with legal supporting, it is possible to anticipate prerogative powers. In fact, a contract in which the parties are private, based on the existence of the subject of public services and the components of public interest, is considered an administrative contract and the public service provider can have prerogative powers. By this conceptual and substantive change, the jurisdiction of the administrative courts in judicial proceeding to claims arising from administrative contracts will also be expanded and these authorities can hear the contractual claims of both private parties, provided that there is a public service issue in that contract.

کلیدواژه‌ها [English]

Administrative Contract
Public Function
Public Service
Contract Law
Administrative Law

مراجع

آئینه‌نگینی، حسین و ابریشمی‌راد، محمدامین (1398). «نقد رویۀ قضایی محاکم ایران در رسیدگی به دعاوی راجع‌به قراردادهای اداری». فصلنامۀ حقوق اداری، دورۀ 7، شمارۀ 21، ص 33ـ55.

انصاری، ولی‌‌الله (1377). کلیات حقوق قراردادهای اداری. تهران: نشر حقوقدان.

جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش، چاپ دوازدهم.

رحمت‌اللهی، حسین (1388)، تحول قدرت؛ دولت و حاکمیت از سپیده‌دمان تاریخ تا عصر جهانی شدن، نشر میزان

رحمت‌اللهی، حسین و نجارزاده هنجنی، مجید (1395). «مبانی لزوم اِعمال حاکمیت دولت بر بنگاه‌های خصوصی‌شده متولی خدمات عمومی». حقوق اداری، دورۀ 4، شمارۀ 11، ص 111ـ128.

رضایی‌زاده، محمدجواد (1387). «ویژگی قراردادهای اداری». فصلنامۀ حقوق، دورۀ 38، شمارۀ 2، 135ـ151.

رضایی‌زاده، محمدجواد و کاظمی، داود (1391). «بازشناسی نظریه خدمات عمومی و اصول حاکم بر آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران». نشریۀ فقه و حقوق اسلامی، دورۀ 3، شمارۀ 5، ص 23-46.

زارعی، محمدحسین و مولائی، آیت (پاییز 1392). «آسیب‌شناسی ویژگی‌های قرارداد اداری ایران در مقایسه با حقوق فرانسه و انگلستان». فصلنامۀ دیدگاه‌های حقوق قضایی، دورۀ 18، شمارۀ 63، ص 167-206.

زارعی، محمدحسین و نجارزاده هنجنی، مجید (1396). «مفهوم خدمات عمومی و تحول آن در پرتو دکترین کارکرد عمومی». پژوهش حقوق عمومی، دورۀ 19، شمارۀ 56، ص 135-156.

سالارزهی، حبیب‌الله و ابراهیم‌پور، حبیب (1391). «بررسی سیر تحول در پارادایم‌های مدیریت دولتی؛ از پارادایم مدیریت دولتی سنتی تا پارادایم حکمرانی خوب». مجلۀ مدیریت دولتی، دورۀ 4، شمارۀ 9، ص 43-62.

طباطبائی مؤتمنی، منوچهر (1384). «مفهوم، انواع و قواعد حاکم بر قراردادهای عمومی». مجلۀ پژوهش‌های حقوقی، دورۀ 4، شمارۀ 7، ص 99-127.

طباطبائی مؤتمنی، منوچهر (1391). حقوق اداری. تهران: انتشارات سمت، چاپ هجدهم.

عراقی، عزت‌الله و حبیب‌زاده، محمدکاظم (پاییز و زمستان 1388). «قراردادهای دولتی در حقوق ایران؛ بررسی شاخص‌ها». حقوق خصوصی، دورۀ 6، شمارۀ 15، ص 77-104.

کاتوزیان، ناصر (1386). مبانی حقوق عمومی. تهران: نشر میزان، چاپ سوم.

مؤذنی، روح‌الله (1393). حقوق عمومی اقتصادی (مطالعۀ تطبیقی ایران و فرانسه). تهران: انتشارات مجد.

مولائی، آیت (بهار 1394). «مفهوم‌شناسی قرارداد اداری با تأکید بر موانع نهادینه شدن آن در ایران». مجلۀ حقوقی دادگستری، دورۀ 79، شمارۀ 89، ص 123-150.

نجارزاده هنجنی، مجید (1398). «تحولات الگوهای مدیریتیِ خدمات عمومی؛ از خدمات عمومی کلاسیک تا خدمات عمومی نوین». حقوق اداری دورۀ 6، شمارۀ 19، ص 265-288.

نجارزاده هنجنی، مجید و حسین‌شرقی، شیدا (1397). «شیوه‌های اِعمال حاکمیت دولت بر بنگاه‌های خصوصیِ متولی خدمات عمومی». حقوق اساسی، دورۀ 15، شمارۀ 29، ص 122ـ148.

Bance, P. (2003). “Opening up Public Services to Competition by Putting Them Out to Tender”. Annals of Public and Cooperative Economics, 74(1), 33-61.

Bilouseac, I. (2012).“Doctrinaire Controversies on the Concept of Public Services”. The USV Annals of Economics and Public Administration, 12(1 (15)), 238-243.

Black, W. R. (1979). “Flagg Brothers, Inc. v. Brooks: The Public Function Doctrine in Retreat, 12 J. Marshall J. Prac. & Proc. 637 (1979)”. The John MarshallLaw Review, 12(3).

Cabral, S., Lazzarini, S. G. and De Azevedo, P. F. (2013). “Private Entrepreneurs in Public Services: A Longitucinal Examination of Outsourcing and Statization of Prisons”. Strategic Entrepreneurship Journal, 7(1), 6-25.

Chapus, R. (1994). Droit Administratif General, Tome I, 8e Edition, Montchrestien.

Craig P. P. (1989). Administratif Law. 2e edition. London: Sweet and Maxwell.

Denhardt, Robert B. (1999). “The Future of Public Administration”. Journal of Public Administration and Management, 4(2), 279-292.

Edgar, Christopher R. (2005). “The Traditional State Function Doctrine: A Comparative Institutional Perspective”. NYU Journal of Law and Liberty, 1(2), 857-897.

Girth, A. M., Hefetz, A., Johnston, J. M., & Warner, M. E. (2012). “Outsourcing Public Services Delivery: Management Responses in Noncompetitive Market”. Public Administration Review, 72(6), 887-900.

Guttier, C. (2004). Droit des Contrats Administatifs, 3e edition, Paris: PUF.

Kornelius, B. (2011). “The Topicality of the Law Division into Public Law and Private Law”. Studies in Logic, Grammar and Rhetoric, 26(39), 77-91.

Major, J. (1989). Public Services Management: The Revolution in Progress. Audit Commission for Local Authorities and the National Health Service in England and Wales.

Matei, A. I. & Razvan, B. (2014). “Good Administration and Performance of Local Public Administration”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 109, 684-687.

Mccann, Leo (2013). “Reforming Public Services after the Crash: The Roles of Framing and Hoping”. Public Administration, 91(1), 5-16.

McCoy, T. R. (1987). “Current State Action Theories, The Jackson Nexus Requirement and Employee Discharges by Semi-Public and State-Aided Institutions”. Vanderbilt Law Review, 31, 785-827.

Mory, P. A. (2013). “Customer Ownership of Public Utilities: New Wine in Old Bottles”. Journal of Entrepreneurial and Organizational Diversity (JEOD), 2(1), 54-74.

Ngowi, H. P. (2008). “Privatization and Agentification of Public Services Delivery in Africa: Extent and Managerial Leadership Implications in Tanzania”. Africa Development, 33(4), 97-116.

Peiser, G. (2008). Droit Administratif General, Paris: Dalloz

Perry, J. L. & Wise, L. R. (1990). “The Motivational Bases of Public Service”. Public Administration Review, 50(3), 367-373.

Radygin, A., Simachev, Y. & Entov, R. (2015). “The State-Owned Company: State Failure or Market Failure?”. Russian Journal of Economics, 1(1), 55-80.

Rayner, J., Lawton, A. & Williams, H. M (2012). “Organizational Citizenship Behavior and the Public Service Ethos: Whither the Organization?”. Journal of business ethics, 106(2), 117-130.

Richer, L. (2006). Droit des Contrats Administratifs, Paris: L.G.D.J.

Shamsulhaque, M. (1996). “Public Service under Challenge in the Age of Privatization”. Governance, 9(2), 186-216.

Sullivan, H. J. (1987). “Privatization of Public Services: A Growing Threat to Constitutional Rights”. Public Administration Review, 47(6), 461-467.

Van Der Waldt, G. (2014). “Public Administration and Transdisciplinarity: A Modalistic Approach Toward Knowledge Co-Construction”. International Journal of Humanities and Social Science, 4(6), 120-134.

Waldo, D (1980). The Enterprise of Public Administration: A Summary View. Novato, CA: Chandler and Sharp Publishers

Warner, M. E. & Bel, G. (2008). “Competition or Monopoly? Comparing Privatization of Local Public Services in the US and Spain”. Public Administration, 86(3), 723-735.